De voordelen van je maatschappelijke impact meten

Inhoudsopgave

• In het kort: waarom impact meten?
• De meerwaarde van je impact blijven meten
• Terug naar de basis met een Theory of Change
• Focus voor betere keuzes
• Een sterk(er) impactverhaal, ook voor financiers

In het kort: waarom impact meten?

Impact meten helpt je om:

• Inzicht te krijgen in de effectiviteit van je aanpak
• Leren en verbeteren binnen je team te stimuleren
• Je maatschappelijke waarde te onderbouwen richting financiers
• Meer mensen te bereiken en betrekken

Lees verder voor concrete stappen en ervaringen van andere sociale initiatieven over impactmeting.

De meerwaarde van je impact blijven meten

Je werkt voor een sociale organisatie om een positief verschil te maken voor een ander. Je bent al een tijdje bezig en verzamelt misschien al wat resultaten, maar hoe weet je nou of je (project)aanpak daadwerkelijk impact heeft op jouw doelgroep? In het kort: maakt jouw aanpak écht het verschil? Om dat te weten, is het nodig om je impact te meten. 

Impactonderzoek

Een impactonderzoek kun je om verschillende redenen uitvoeren. Je maakt niet alleen voor je eigen organisatie inzichtelijk wat jullie beweegt, maar ook voor de buitenwereld. Impactonderzoek draagt onder meer bij aan:  

• Aandacht en urgentie creëren voor ‘jouw’ onderwerp: Niet iedereen is bekend met de ernst van de problematiek rondom een sociaal thema, zoals eenzaamheid. Door onderbouwd aan te tonen wat jouw aanpak betekent voor jouw deelnemers, heb je mogelijk invloed op de beeldvorming over eenzame mensen in de samenleving en creëer je meer bewustwording. 
  
• Leren en sturen (op impact): Binnen je eigen organisatie kun je leren van je meetresultaten en lessen delen met je collega’s, vrijwilligers of je doelgroep. Impactresultaten bieden namelijk ontzettend veel waardevolle informatie. Zo kun je je aanpak verder aanscherpen of zelfs helemaal aanpassen; beter sturen op de impact die je wil maken. Met als resultaat een nog groter positief verschil voor mensen.  
  
• Informeren en overtuigen van financiers: Naar buiten toe kun je laten zien wat je bereikt. Je kunt  bij stakeholders aantonen wat jij betekent voor mensen en welke veranderingen je voor hen teweegbrengt. Dat helpt in het overtuigen van financiers zoals fondsen en subsidiegevers zoals gemeenten. Het goed kunnen aantonen van je impactresultaten is vaak zelfs een vereiste in de verantwoording richting subsidiegevers.  
  
• Informeren of enthousiasmeren van je doelgroep: De resultaten zijn ook interessant voor deelnemers, vrijwilligers en het bredere publiek. Door te laten zien wat je betekent voor mensen kun je potentiële nieuwe deelnemers aantrekken. Het kan net het laatste zetje zijn om mee te doen. Daarnaast kan het helpen stigma’s rondom thema’s zoals eenzaamheid, armoede of schuldenproblematiek te doorbreken doordat voorbeelden herkenning oproepen. 

Terug naar de basis met een theory of change

Een veelgebruikte eerste stap bij impactgericht werken is het opstellen of herzien van een Theory of Change: een visueel overzicht van hoe jouw activiteiten bijdragen aan maatschappelijke verandering.

Bekijk het voorbeeld van de verandertheorie van Stichting Boefjes en Barista's. Dit is een soort routekaart waarin je stap voor stap uiteenzet hoe je van je activiteiten, via directe en indirecte effecten uitkomt bij je beoogde impact.

Misschien heb je al eens een verandertheorie gemaakt, bijvoorbeeld tijdens de start van je organisatie of project. Of je hebt het verwerkt in een projectvoorstel bij een fondsenaanvraag. Het is belangrijk om periodiek te reflecteren op je eerste verandertheorie en die aan te passen. Zo blijft je organisatie scherp op het maken van het grootste verschil. 

Organisaties merken dat dit proces leidt tot meer inzicht en scherpte. Je toetst je aannames, kijkt kritisch naar je doelen en maakt keuzes bewuster. Daarnaast helpt het je ook te concretiseren wat je al weet en waar je nieuwsgierig naar bent: daarmee is het een ideale opstap naar het meten van je impact.  

Als je hiermee aan de slag gaat, wees dan kritisch: wat wil ik uiteindelijk bereiken? Wat doet mijn doelgroep dan wat ze anders niet (kunnen) doen? Hoe dragen je activiteiten bij aan je impactdoelen? Welke aannames doe je die belangrijk zijn om te toetsen? Waar zitten nog blinde vlekken en aan welke knoppen kun je draaien voor nog meer impact?  

Stephanie van Gerven, directeur van Stichting Thuisgekookt zegt hierover:

“Je hebt een plan in je hoofd en hebt hierover bepaalde aannames. Door het op papier te zetten, kom je er gaandeweg achter dat niet altijd alles klopt. We beseften dat we terug moesten naar de basis: Wat willen we uiteindelijk bereiken bij wie? En doen we daar nu de juiste dingen voor?”  

Het gezamenlijke gesprek over de strategie en die op papier zetten, zorgt ervoor dat ‘je weer weet waarom je het doet’. ‘Samen’ met je team is hier key: door dit in te richten als gezamenlijk proces met het team, merken initiatiefnemers een hernieuwde motivatie. Ook zit iedereen weer goed op één lijn.

Organisatie Mantelzorgelijk zegt hierover:  

“Je moet het met elkaar doen binnen de organisatie, de neuzen dezelfde richting in krijgen en verschillende perspectieven samenbrengen.” - Mantelzorgelijk   

Focus voor betere keuzes  

Een aantal organisaties met wie wij werken geeft aan dat het maken van een verandertheorie al direct leidt tot meer focus en impactvolle keuzes. Als je bijvoorbeeld merkt dat online activiteiten bij jouw doelgroep effectiever zijn dan live events waar je juist de meeste tijd en aandacht aan besteedt, dan kun je ervoor kiezen die focus te verschuiven.

Door in een verandertheorie concreet uit te werken wat je als initiatief probeert te bereiken en welke activiteiten je daarvoor opzet, kun je tot het inzicht komen dat bepaalde onderdelen minder relevant zijn geworden of dat activiteiten verbetering nodig hebben. De verandertheorie is dus al een sturingstool. Het uitvoeren van een impactonderzoek biedt nog meer informatie om dit soort keuzes te maken en te sturen op meer impact.

Voorbeeld 1: hoe meten kan leiden tot andere (en soms moeilijke) keuzes

Voorbeeld 2: hoe meten kan leiden tot andere (en soms moeilijke) keuzes

Voorbeeld 3: hoe meten kan leiden tot andere (en soms moeilijke) keuzes

Een sterk(er) impactverhaal, ook voor financiers 

Het concreet uitwerken van je impactstrategie helpt ook in het aanscherpen van de communicatie richting verschillende stakeholders. De verandertheorie kun je bijvoorbeeld goed gebruiken om de informatie op de website aan te scherpen in lijn met de strategie. Of om de communicatiemedewerker goed mee te krijgen in het verhaal van de organisatie.

Ook helpt het jouw verhaal richting financiers sterker te maken. Zo kun je beter onderbouwen hoe je met jouw ontmoetingsactiviteiten bijdraagt aan het uitbreiden van nieuwe sociale contacten van mensen. En hoe je je daarmee onderscheidt van allerlei andere ontmoetingsactiviteiten. Je hebt jouw unieke toegevoegde waarde goed in beeld. 

“We laten op onze website duidelijk onze impact zien - dat werkt enthousiasmerend richting de doelgroep, subsidiegevers en samenwerkingspartners.” – Stichting Oud Geleerd Jong Gedaan (OGJG) 

Kortom, impact meten heeft zin. Het bijhouden van resultaten helpt inzichtelijk te maken of je echt verschil maakt en hoe je je aanpak steeds weer kunt verbeteren. Daarnaast zorgt het ervoor dat alle neuzen binnen de organisatie dezelfde kant op blijven staan. Een impactmeting houdt je scherp en maakt de organisatie meer bestendig voor de toekomst.

Tot slot kun je de resultaten gebruiken om te laten zien dat je verschil maakt en hoe je dat doet. Interessant voor deelnemers, vrijwilligers, het bredere publiek en financiers. In het volgende blog vertellen we hoe je op een praktische en laagdrempelige manier resultaten kunt (blijven) meten.