Verder kijken dan alleen onze eigen club

Maatjesprojecten

Ze begon zelf jaren terug als taalmaatje. Directeur-bestuurder Sylvia de Groot Heupner heeft de organisatie, de expertise, de werkwijze van Het Begint met Taal zien veranderen, zien groeien. Een nieuwe stap wordt nu gezet naar maatjesprojecten bij bedrijven, richting werkgevers die veel anderstaligen in dienst hebben.

‘We hebben een programma waarbij we ervoor zorgen dat anderstaligen aan een eigen Nederlandse collega worden gekoppeld. Er ontstaan regelmatig zoveel misverstanden op de werkvloer omdat mensen elkaar soms figuurlijk, soms letterlijk niet verstaan’, verduidelijkt ze. Het is duidelijk. ‘Het Begint met Taal’ is zelf geen nieuwkomer meer.  ‘Juist voor organisaties die al wat langer bestaan, is die verduurzaming belangrijk. De eerste jaren zit er vaak veel energie.’  

Lastige stap

De volgende stap is lastig, weet ze. Dat geldt ook voor de financiering. Ook overheid en fondsen houden van nieuwe sociale organisaties, ziet ze. ‘Soms werkt een bepaalde aanpak geweldig, maar is het niet nieuw, dan past het niet meer in een financieringsmalletje.’ 

Het afgelopen jaar waren zij en haar team al druk met die professionalisering. Het programma van het Oranje Fonds sloot daar prachtig bij aan. ‘Dit programma gaat over de vraag hoe wij als maatschappelijke initiatieven een stem kunnen zijn in het hele systeem. In de wereld van overheden, fondsen. Dat is een vraagstuk waar ik me persoonlijk graag mee bezig houd.  Dus niet alleen bezig zijn met mijn eigen club, maar juist voor de hele sector.’ 

Ruimte om te vertragen 

Het programma zorgde ervoor dat ze de eigen organisatie eerst kritisch tegen het licht heeft gehouden. ‘Er ontstond ruimte om te vertragen. Even weg uit die waan van de dag. Zijn we duurzaam ingericht? Hoe hebben we de overleggen geregeld? Hoe houden we al onze initiatieven goed aangehaakt? Hoe blijven we sociaal maar ook zakelijk?’ 

Vanzelfsprekend

‘De afgelopen periode hebben we onze interne processen beter beschreven, vastgelegd. Daar hebben we echt stappen in gezet. We zijn met ons eigen verhaal aan de slag gegaan. Juist omdat we al zo lang bezig zijn, is veel wat we doen voor ons ontzettend vanzelfsprekend. Zo vanzelfsprekend dat we het bijna vergeten te vertellen.’  Met als gevolg dat zij en haar team soms te veel ‘in oplossingen communiceren’. ‘Zonder het maatschappelijke probleem voldoende uit te leggen.’ 

De coach van het Oranje Fonds kwam met veel concrete tips. ‘Ook over ons nieuwe project richting werkgevers. Hoe doen we dat? Hoe voeren we die gesprekken?’ Ze heeft concreet meegedacht over de pitch. ‘Van nature kunnen we heel goed vertellen over wat het oplevert voor mensen, maar een werkgever wil gewoon weten: what’s in it for me?’ 

Oneindig proces 

Verduurzamen is een voortdurend en eigenlijk oneindig proces, weet Sylvia inmiddels. ‘Een organisatie is nooit af. Het is geen lineaire lijn, we moeten ons blijven ontwikkelen.’ Als snel merkte ze dat de andere initiatieven ‘ondanks dat ze totaal andere dingen doen dan wij’ met vergelijkbare dilemma’s zitten. ‘Die onderlinge uitwisseling vond ik heel waardevol. Je zit altijd met mensen aan tafel die iets willen toevoegen aan de samenleving. Super gepassioneerd, heel bevlogen.’ 

Werk is nooit af

De onderlinge uitwisseling, coaching en alle andere workshops, trainingen en sessies brachten veel teweeg in de groep. Alle deelnemers zijn veel meer gaan ‘staan’. ‘Sociale initiatieven zijn vaak te bescheiden. Dat heeft meerdere redenen. Ons werk is nooit af, er zijn altijd meer mensen die we willen helpen dan we aankunnen. Heel frustrerend, omdat je dan moet kiezen wie je wel en niet gaat helpen. Dat heeft weer met de budgetten te maken: dat wat we doen voor iemand, wordt vaak door een ander betaald, zoals de overheid of een fonds. Dat maakt ons afhankelijk.’

Kritisch kijken 

Er zijn meer deelnemers die de behoefte hebben om net als Sylvia verder te kijken dan alleen het eigen initiatief. ‘Dus niet alleen je eigen sociale organisatie verduurzamen, maar ook eens kritisch kijken naar het hele systeem. Daar hebben we allemaal onze eigen ideeën bij. Daar staan we nu.’

Ze benadrukt dat er heel veel sociale organisaties zijn en maar beperkte middelen. Sylvia denkt: ‘Laten we zeggen dat van 1.000 initiatieven er 500 in staat zijn om financiering te vinden. Wanneer je tot de gelukkigen behoort, is dat fijn. Maar die andere 500 organisaties die geen geld kunnen vinden, hebben daar wel last van. En de samenleving dus ook. De vraag is: hoe kunnen we als sociale organisaties ons verantwoordelijk voelen voor de hele sector? Hoe kunnen we onze stem laten horen?’ 

Niet eenvoudig. Alle sociale initiatiefnemers werken zich vaak al een slag in de rondte. ‘Bij schaarste om financiële middelen ga je concurreren. Het zijn echt niet altijd de organisaties die de meeste impact maken die financiering binnenhalen. Het zijn eerder diegenen die gewend zijn om aanvragen te schrijven.’  

Grotere beweging 

Ze vindt de empowerment van de sociale organisaties een grote opbrengst van het programma. ‘Er wordt veel van organisaties, van onze vrijwilligers verwacht, de maatschappelijke problemen worden groter. Ik hoop dat we de komende periode in onze samenleving een wat warmer klimaat krijgen, het is nu allemaal zo hard. Ik zie, ook door al die technologische ontwikkelingen, de behoefte aan menselijk contact groeien. Daarom zijn wij als sociale organisaties belangrijker dan ooit. Ook bij de fondsen is er gelukkig van alles aan de gang. De tijd lijkt rijp voor verandering.’  

Over Het begint met taal

Taal en contact zijn onmisbaar om mee te kunnen doen. Taalcoaching door vrijwilligers - online of fysiek - is hét middel voor de 600.000 nieuwkomers in Nederland die de taal willen oefenen. Stichting Het Begint met Taal vergroot de bekendheid en effectiviteit van taalcoaching, ondersteunt lokale organisaties die taalcoaching bieden en koppelt met Kletsmaatjes vrijwilligers aan nieuwkomers voor online ontmoetingen. Ook werken we samen met gemeenten, werkgevers en taalscholen.