De juiste organisatiestructuur voor je organisatie bepalen

Hoe zorg je voor duidelijke rollen, verantwoordelijkheden en samenwerking binnen je organisatie? Een organisatiestructuur helpt je hierbij en is essentieel om je organisatie te kunnen versterken of laten doorgroeien.

placeholder

In het kort: waarom is een organisatiestructuur zo belangrijk? 

Een strategisch ontworpen structuur draagt bij aan het realiseren van de doelstellingen van jouw initiatief.

Een goede organisatiestructuur helpt je om:

  • Taken en verantwoordelijkheden duidelijk te verdelen 
  • De juiste mensen op de juiste plek te zetten
  • Heldere verwachtingen te creëren bij teamleden
  • Samenwerking en communicatie efficiënter te maken
  • Besluitvorming te verbeteren
  • Meer grip op uitvoering en resultaten te krijgen

Het is niet alleen belangrijk dat de structuur aansluit bij de huidige ontwikkelings- of groeifase van je organisatie, maar ook flexibel genoeg is om mee te groeien met toekomstige veranderingen. Een goede structuur zorgt voor duidelijkheid, efficiëntie en samenwerking. In dit artikel lees je hoe je tot een heldere taakverdeling komt – mét praktische tools zoals de RASCI-matrix.

De basis: rollen en verantwoordelijkheden

Een goede structuur begint met het vastleggen van rollen en verantwoordelijkheden.

  • Rol = de functie of positie binnen de organisatie (bijv. voorzitter, projectleider, fondsenwerver).
  • Verantwoordelijkheid = de taak of beslissing waarvoor iemand verantwoordelijk is, inclusief de uitvoering en gevolgen.

Ook vrijwilligers kunnen formele rollen vervullen, mits de verantwoordelijkheden duidelijk zijn omschreven.

Het strategisch ontwerpen van een structuur

Strategisch ontwerpen betekent dat je gestructureerd nadenkt over:

  • Welke rollen er nodig zijn
  • Wie waarvoor verantwoordelijk is
  • Hoe bevoegdheden verdeeld zijn
  • Hoe de rapportagelijnen lopen (organigram)

Stel jezelf vragen zoals:

  • Welke taken moeten er uitgevoerd worden?
  • Hoe voorkomen we overlap of gaten in verantwoordelijkheden?
  • Wie beslist waarover, en wie voert het uit?

Een goede structuur draagt bij aan transparantie en voorkomt misverstanden.

Praktisch hulpmiddel: de RASCI-matrix

De RASCI-matrix is een handig hulpmiddel om rollen en verantwoordelijkheden binnen een project of organisatie helder vast te leggen. De afkorting staat voor:

  • Responsible: Verantwoordelijk voor de uitvoering van de taak
  • Accountable: Eindverantwoordelijk, neemt beslissingen
  • Support: Ondersteunt bij uitvoering
  • Consulted: Wordt geraadpleegd voordat actie wordt ondernomen
  • Informed (Geïnformeerd): Wordt geïnformeerd over voortgang/resultaten 

Gebruik de matrix bij projecten of binnen teams om rollen te verduidelijken en samenwerking te verbeteren.

In het Groeiboek vind je meer schema's, voorbeelden en formats om de (ontbrekende) rollen, verantwoordelijkheden en interacties binnen jouw organisatie in kaart te brengen. Of download de losse hoofdstukken hieronder. 

Aan de slag met formats en voorbeelden

In het Groeiboek vind je meer schema’s, voorbeelden en formats om je organisatiestructuur uit te werken en te verbeteren. Je kunt ook losse hoofdstukken downloaden waarin je stap voor stap leert hoe je rollen, verantwoordelijkheden en samenwerking vormgeeft.

Download hieronder de hoofdstukken over organisatiestructuur.

Dit vind je mogelijk ook interessant

Hele groeiboek lezen?

Het Oranje Fonds heeft het Groeiboek samengesteld, met tips uit de praktijk door en vóór sociale initiatieven. Meer dan 50 sociale organisaties zijn je al voorgegaan en hebben inmiddels deze groeifasen doorlopen. Met ondersteuning van het Groeiprogramma van het Oranje Fonds.

Lees het Oranje Fonds Groeiboek